Met ruim 30 jaar ervaring in smeermiddelen steekt Taco Mets meteen technisch van wal als we hem vragen waarom biologisch afbreekbare smeermiddelen van het Zwitserse merk PANOLIN zo’n goed alternatief zijn. 'Het is inderdaad wat technisch, maar in mijn opinie zijn de zogenoemde verzadigde esters de beste keuze als het op milieuvriendelijke smeermiddelen aankomt. Verzadigd wil zeggen dat ze veel minder snel reacties aan kunnen gaan met andere stoffen zoals bijvoorbeeld zuurstof. Je kunt dit vergelijken met (de vaak ongezondere) verzadigde vetten in voeding.'
'Om ziekte of in dit geval schade aan machines te voorkomen adviseren wij echter om onverzadigde producten juist te vervangen door verzadigde producten. Voor je lichaam zou dat minder gezond zijn, maar in een machine wíl je juist dat ze niet reageren met zuurstof, afdichtingen, pakkingen, leidingen en slangen.'
'Precies dat laatste is waarom biologisch afbreekbare smeermiddelen in het verleden minder goede ervaringen opleverden: verkeerde (goedkopere) selecties van onverzadigde basisoliën en additieven resulteerden in gumvorming, oxidatie, sludge, corrosie en schade aan machines. Mijn tip, ja weer een technische, pak de technische datasheet van het smeermiddel erbij en kijk of het om een verzadigde ester gaat, want die moet je hebben. Staat er niets op, ga er dan maar vanuit dat het een onverzadigde ester is. Daarmee voorkom je schade aan machines, olielekkages en gevolgen voor het milieu.'
1 liter vervuilt 1 miljoen liter
In hoeverre olielekkages het milieu kunnen beïnvloeden blijkt uit het feit dat 1 liter olie 1 miljoen liter water kan vervuilen. 'En in Nederland komt jaarlijks naar schatting 14 miljoen kilo smeermiddelen in het milieu terecht waarvan slechts 1% à 2% milieuvriendelijk is. Gelukkig zien we steeds meer bedrijven overschakelen op PANOLIN smeermiddelen die niet toxisch zijn voor levende organismen, niet opstapelen in het milieu en volledig biologisch afbreekbaar zijn. Dan is een slangbreuk nog altijd heel vervelend, maar zijn de gevolgen voor het milieu veel geringer. Met de speciale ‘GREENMACHINE’ lijn van PANOLIN bieden we trouwens smeermiddelen om complete machines groen te laten werken. Dat kun je bovendien met een gerust hart doen, want de biologisch afbreekbare hydraulische oliën van PANOLIN zijn als enige ter wereld officieel goedgekeurd door Bosch Rexroth.'
Hulp bij overschakelen
Als smeermiddelenspecialist sinds 1934 levert Van Meeuwen niet alleen professionele producten maar ook advies bij het overschakelen. 'Technisch gezien is een vermenging van een biologische olie met maximaal 5% minerale olie toelaatbaar. Het goed spoelen van een systeem is dus cruciaal. We leggen stapsgewijs uit hoe je te werk moet gaan en wat je beter niet kunt doen. Zo raden we het gebruik van flushing fluids (speciale spoelvloeistoffen) af. Beter is om de filters te wisselen, het systeem te vullen met de beoogde olie, proef te draaien en de olie weer te verversen om vervolgens na 50 bedrijfsuren een ‘nulmonster’ naar ons op te sturen voor een onafhankelijke analyse. Afgewerkte minerale en biologische olie mag je overigens gewoon gemengd afvoeren.'
Oppassen met oude afdichtingen
Mets adviseert gebruikers van machines ouder dan 10 tot 15 jaar ook om op te passen met oude afdichtingen. 'Als je dan toch het systeem afgetapt hebt, kun je de afdichtingen beter meteen vervangen als je over wilt schakelen op een biologisch afbreekbare olie.'
Levenslang gesmeerd
Mede doordat synthetische smeermiddelen bestaan uit een uitgebalanceerde (en gecontroleerde) combinatie van een verzadigde ester en de meest duurzame additieven, gaat het product in sommige gevallen een machineleven lang mee. 'Bovendien kunnen ze temperaturen tot wel 130 °C aan, terwijl minerale oliën tot maximaal 90 °C gaan. Een biologisch afbreekbare olie van PANOLIN is misschien duurder in aanschaf, maar wist je dat een minerale olie na gemiddeld 12.000 bedrijfsuren al 7 keer duurder is dan ons biologisch afbreekbare alternatief?'
Dit artikel is gesponsord door Van Meeuwen Lubrication.