Gebroederlijk staan ze naast elkaar, de dieselgestookte Knikmops KM130 en zijn stekkerbroertje KM130e. Wie wie is, is direct duidelijk dankzij het blauwe blosje van de e-versie en de prominente stickers met de vermelding ‘100% elektrisch’. Denk je de kleur en belettering weg, dan is het verschil aanzienlijk moeilijker te zien. Body, wielen, werkplek en laadframe zijn identiek. Pas wanneer je de leesbril opzet, zie je de verschillen; de uitsparing voor de uitlaat is weg bij de e-versie, het instrumentarium kent enkele andere knoppen en wijzers en in het schutbord onder de stoel bevindt zich de elektrische ‘tankdop’.
Tekst gaat door onder de foto
In de praktijk kan door de diversiteit aan werkzaamheden die met de KM130e worden gedaan, zonder problemen een dag lang worden gedraaid.
Knikmops KM130 elektrisch maken; logische keuze
Dat hier een elektrische versie van de KM130 staat en niet van bijvoorbeeld de KM100 of KM250 is niet vreemd. De ruim 1.300 kilo zware machine is met afstand de bestverkochte Knikmops; maar liefst zeventig procent van de machines die importeur De Schans jaarlijks over de markt uitstrooit, luistert naar de naam KM130.
De Schans heeft ook hoge verwachtingen van de e-versie van de populaire minishovel, die vanaf januari 2020 leverbaar is. Daarmee kan het bedrijf inspelen op de groeiende behoefte naar CO2-neutrale bouwmachines. Met de KM130e voorziet De Schans hier perfect in. ‘We schatten in dat over enkele jaren zo’n 25 procent van de totale KM130-verkopen de e-versie is’, vertelt salesmanager Jan-Willem Slegh. ‘Er komen overigens op termijn ook e-uitvoeringen van andere Knikmops-modellen. Zo zijn we al concreet bezig met een elektrische KM250 met nog zwaarder accupakket.’
Tekst gaat door onder de foto
De KM130e is optisch praktisch gelijk aan de dieselgestookte KM130.
Bouwer Geens doet het voorwerk
Knikmopsen worden in de fabriek van de Gebroeders Geens in het Belgische Hoogstraten gebouwd. Deze e-versie ook, tenminste deels. De Belgen zetten het ijzerwerk in elkaar en passen het chassis aan voor de montage van de elektromotor en het batterijenpakket. Vervolgens geven ze het geheel een kleurtje en zetten het halffabricaat op transport richting Hedel. Daar – in de werkplaats van De Schans – wordt de KM130 voorzien van een kabelboom, elektromotor, accu, hydraulisch systeem en alle andere benodigde toeters en bellen. Dat de machines niet door Geens wordt (af)gebouwd heeft alles te maken met de specifieke vraag vanuit Nederland. In de andere Knikmops-afzetgebieden is amper vraag naar een e-versie.
Tekst gaat door onder de foto
Wanneer de machine in storing valt, kan de monteur van De Schans op afstand via GPS een kijkje in de elektronica van de machine nemen en de storing opzoeken. Vervolgens kan hij de klant gericht adviseren wat te doen en eventueel een reset uitvoeren. Hiermee wordt een (dure) autorit voorkomen.
Dikke elektromotor, zwaar accupakket
Testmachinist Jan Jacob Bles heeft regelmatig rondjes op een Knikmops gemaakt, maar de elektrische versie is compleet nieuw voor hem. Eerst maar eens een kijkje onder de kap. Waar normaliter de 36 pk sterke Kubota-diesel ligt, vindt Jan Jacob nu een dik batterijpakket van UMS (Urban Mobility Systems). De cellen liggen in een aparte, uitschuifbare accubak. Diep onderin de ‘motorruimte’ ligt een flinke elektromotor van het type permanent magneet met een netto-vermogen van 19 kW.
De lithium-ionaccu bestaat uit zes afzonderlijke cellen met allemaal losse batterijen. Alle afzonderlijke cellen zijn vacuüm getrokken. Het 350 Volt-accupakket maakt dat de machine vier uur op volle kracht - denk dan aan het vegen met een bezem - kan draaien totdat de accu leeg is. Bij normaal gebruik kan er ruim een dag met de machine worden gewerkt.
Tekst gaat door onder de foto
Met de inschakeling van de Eco-stand wordt het stroomverbruik aan banden gelegd.
Geen extra accupakket nodig
Jan Jacob vraagt zich hardop af of een extra accupakket niet handig zou zijn, in het geval de machine een hele dag vol aan de bak moet. Jan-Willem Slegh van De Schans schudt zijn hoofd. ‘Onze ervaring is dat deze machines veel wisselend werk doen en nooit de hele dag volle kracht draaien. Daarom heb je aan dit accupakket meer dan voldoende. Sowieso is het wisselen van het accupakket geen optie, gezien het gewicht van de accu. Daar heb je een heftruck voor nodig.’ En wat als de accu leeg is? Slegh: ‘De software aan boord van de machine houdt de accucapaciteit constant in de gaten en zet de machine in een soort van noodloop wanneer de accu leeg dreigt te raken. Het is niet zoals bij een boormachine, die opeens stopt wanneer de lithium-fosfaatbatterij te leeg wordt.’
Tekst gaat door onder de foto
De werking van de e-versie is 100% hetzelfde als van de ‘normale’ Knikmops. Ideaal voor de machinist. Wanneer de machinist van de stoel stapt, is de machine niet meer te verrijden. Wel kan het laadframe dan nog bediend worden.
Elektromotor drijft hydrauliek aan
Feitelijk zijn bij de KM130e de dieselmotor en de tank vervangen door een elektromotor en een batterij. Voor de rest is de opzet gelijk aan de dieselgestookte broer; de elektromotor drijft de hydrauliekpomp aan die op zijn beurt het hydraulisch systeem en de wielen aandrijft. Wat opvalt is dat – net als de ‘gewone’ KM130 – ook de e-versie een flinke koeling heeft. De koeling houdt de accu op zo’n 20 graden, waardoor de knikmops het maximale uit zijn accu’s haalt en de levensduur van de batterijen wordt verlengd.
Een lege accu is met een 380 Volt snellader in vijf uur weer op volle sterkte; da’s uiterst snel!
Opvallend detail als we het hebben over de koeling; de dop waar je bij de normale KM130 de gasolie door tankt, is nu de dop van het koelvloeistofreservoir. Jan Jacob: ‘Je hoeft echter niet snel bang te zijn dat je collega die voor het eerst op de machine werkt en ziet dat de ‘tank’ bijna leeg is, er dieselolie in gooit. Een stevige dop met slot voorkomt dat.’ Over tanken gesproken, dat gaat bij de KM130e via een dikke kabel met stekker. Deze wordt vanzelfsprekend bij de machine geleverd en onder de stoel ingeplugd. Een lege accu is met een 380 Volt snellader met vijf uur weer op volle sterkte; da’s uiterst snel!
Tekst gaat door onder de foto
De Schans geeft tien jaar garantie op het accupakket. Dat maakt de machine ook gebruikt waardevast.
Razendsnel en beresterk
Genoeg gekeken en gepraat, het is tijd voor actie! Jan-Jacob springt op de KM130e, zet de stoel in de juiste positie en schakelt het elektrische systeem in. ‘Handig die voor- en achteruit aan het stuur’, concludeert hij. ‘Een kind kan de was doen. En dat is geen overbodige luxe bij een machine als deze, waar regelmatig onervaren machinisten achter het stuur kruipen.’ Ondanks het flinke eigen gewicht – 1.650 kg versus de 1.350 kg van de dieselaar – zoeft de KM130e weg. De elektromotor levert gelijk zijn volle vermogen, maar stopt met accelereren bij 20 km/uur.
Jan Jacob schuift de KM130e in een berg met zand en is verrast door de kracht die de machine levert. ‘De elektromotor is ontzettend sterk, de hydrauliekpomp vertaalt het vermogen perfect in druk en liters. Resultaat is dat de machine maar door en door gaat. Voor je gevoel wil hij de hele berg wegschuiven.’ Jan Jacob houdt van een pittige minishovel. ‘Hij moet voldoende over hebben.’
Doordat het zware accupakket ver achterin ligt, tilt de e-Knikmops met gemak een volle bak zand uit de berg. Alle vier de wielen blijven keurig op de grond. Dat de KM130e niet voor een kleintje vervaard is, blijkt ook wel uit de harde cijfers.
Tekst gaat door onder de foto
De afwerking is hoogwaardig. Hydrauliekslangen zijn extra beschermd.
Stabiliteit dik voor elkaar
Maar hoe rijdt de machine met volle bepakking? Is hij wel stabiel? Helt hij niet teveel over in scherp genomen bochten? Jan-Jacob neemt de proef op de som. Op de rem met twee!! halve Stelconplaten op de lepels; de Knikmops licht pas heel laat zijn kontje. Vervolgens korte rondjes maken; de banden schuren en schuiven over de wangen, een achterwiel komt los, maar de machine geeft geen krimp, blijft ultrastabiel. ‘Ik ben verrast’, klinkt het enthousiast. ‘De KM130e is in alles een echte Knikmops. Hij wint het qua snelheid van de bekende dieselversie en doet er qua kracht en stabiliteit niet voor onder. Het zwaartepunt is extreem laag en het gewicht zit ver achterop. Je verliest geen moment de controle over de machine, zelfs niet als je de sper niet hebt ingeschakeld.’
Tijdens de stoeipartij die Jan-Jacob met de Knikmops heeft, gaat hij tot het uiterste. Alles moet vandaag uit de kast. Daarbij blijft de Eco-knop uit. De verwachting is dat de accu zienderogen leeg zal lopen. Niets is echter minder waar. Regelmatig tikt Jan Jacob een keertje op de meter. Doet die het wel? Aan de zelfverzekerde taal van Jan-Willem Slegh over de inzetduur van de machine is overduidelijk geen woord gelogen.
Tekst gaat door onder de foto
De Schans garandeert 3.000 laadbeurten of 5 jaar een 100% gelijke accucapaciteit, daarna nog zeker 80% capaciteit.
Hydrauliekpomp laat zich goed horen
Bij een dieselgestookte Knikmops laat de motor van zich horen, bij de elektrische versie is het de hydrauliekpomp. ‘Een beetje een jankend geluid dat normaal wordt overstemd door de motor.’ Jan-Jacob stoort zich er niet aan. Integendeel. ‘Met een machine als deze zit je constant tussen de mensen. Ik vind het wel fijn dat de machine hoorbaar is en dat je collega’s om je heen daardoor attent blijven.’
De e-knikmops heeft meer power aan boord dan de dieselgestookte versie…
Jan Jacob is duidelijk in zijn sas met de elektrische KM130. Zowel op de bouwplaats als op de weg staat de minishovel zijn mannetje. Hij is bloedsnel en sprint weg, maar laat zich ook heel goed lui en gedoseerd rijden. Als machinist heb je nooit het gevoel dat je vermogen of kracht tekort komt. De machine kan altijd méér en vérder, weet van geen ophouden. Zelfs in de Eco-stand staat hij zijn mannetje. Jan Jacob: ‘Bij Eco wordt het stroomverbruik aan banden gelegd, maar feitelijk merk je er nauwelijks wat van. Dat geeft wel aan hoeveel deze e-machine over heeft. Heel goed gedaan van De Schans!’
Tekst gaat door onder de foto
Knikmops vernieuwde onlangs haar KM130-serie. Vergeleken met het vorige model heeft de minishovel aanzienlijk meer tilkracht. Dit werd bereikt door de bak dichter op het frame te plaatsen, grotere wielen te monteren, de achterzijde zwaarder te maken en de wielbasis te verlengen.
Gedegen ontwikkeling werpt vruchten af
Kader rechts met titel
Specificaties Knikmops KM130e
Motor: 19 kW permanent Magneet elektromotor
Batterij: lithium-fosfaat, 350 V spanning, 37 kWh
Hydrauliek: 2 plunjerpompen, 42 liter/minuut, 180 bar werkdruk
Rijklaar gewicht: 1.650 kg
Hefkracht: 1.000 kg
Uitbreekkracht: 1.100 kg
Rijsnelheid: 20 km/uur
Met de e-Knikmops breidt De Schans haar KM130-serie uit met een CO2-neutrale, duurzame variant. De ontwikkeling van de machine nam enkele jaren in beslag en is gedaan samen met specialisten die hun sporen in de elektrificatie van auto’s hebben verdiend. Resultaat is dat machinisten de machine bijzonder zullen waarderen en na een dagje draaien waarschijnlijk niet meer terug willen naar de dieselgestookte versie.
Wat ondernemers in de duurzame KM130e zal aanspreken, zijn de lage onderhoudskosten door het ontbreken van een verbrandingsmotor en het feit dat de accu voor een tientje tot de nok toe is gevuld. Vertrouwen wekt ook de tien jaar garantie op de accucapaciteit. Wel moet voor de KM130e dieper dan voor de reguliere versie in de buidel worden getast: de e-versie is ruim 2 keer duurder dan de diesel-KM130. De machine valt echter wel onder de Mia- en de Vamil-regeling en is daarmee aftrekbaar voor de winst.
Dit artikel is gesponsord door De Schans B.V.
Zie HIER het BouwMachines Merkdossier over Knikmops.
