De testmachine is met een maar liefst achttien meter lange giek al een half jaar in gebruik bij het project Dijkverzwaring Tiel-Waardenburg, waar hij in handen van Gert Roelofsen zowel letterlijk als figuurlijk bergen werk verzet. De ervaren machinist is vol lof over de DX355LC Electric: ‘Hiervoor werkte ik op een Doosan DX300LC, tot volle tevredenheid. Maar deze machine is werkelijk een klasse apart! Hij pakt snel op en is beresterk. Vaak kan ik mijn werk doen met de batterijcapaciteit van slechts een van de twee in de machine aanwezige Powerboxen per dag. De Powerbox 400 is een eigen ontwikkeling van Staad. Heb ik zwaarder werk, bijvoorbeeld langdurig slip ophalen met de volledige gieklengte, moet ik in de loop van de middag overschakelen naar de tweede Powerbox achterin de machine. Zo kan ik de gehele werkdag doorwerken en heb dan nog zeker een derde aan batterijcapaciteit over.’
Gert Roelofsen vertelt dat het uit de machine halen van ontladen Powerboxen en het terugplaatsen van volle nauwelijks meer tijd kost dan het vullen van een lege dieseltank. ‘Binnen een kwartier staan er weer twee volle batterijen op de machine. Hier in de buurt is een WattHub snellaadplein, daar gaan de Powerboxen op een elektrische vrachtwagen naar toe.’
Diverse oplaadmogelijkheden
De brochure leert dat er diverse oplaadmogelijkheden zijn, van de AC on board-lader waarmee een de 400 kWh batterij in 10 uur kan worden opgeladen tot de krachtigste DC-lader waarbij dat 3 uur en 20 minuten vergt. De relatief compacte Powerbox 400 heeft een zeer grote ‘energiedichtheid’ en is (met ‘add-ons’) ook in te zetten voor de energievoorziening op de bouwplaats of elders. Zo zou je de 3.200 kg wegende Powerboxen tijdens het weekend kunnen verhuren aan bijvoorbeeld de organisator van een festival. De hoge kostprijs van een dergelijk ‘krachtpakket’ maakt het aantrekkelijk om alle inzetmogelijkheden te benutten.
Door de universele opbouw is de Powerbox 400 eveneens bruikbaar bij de eveneens van Staad afkomstige en eveneens door Jan-Jacob Bles geteste DX165W Electric mobiele graafmachine. Zo kan het aantal aan te schaffen batterijen afgestemd worden op de werkelijke behoefte. Mede dankzij het Active Climate Control System, dat voor een optimale temperatuurbeheersing zorgt, is de Powerbox 400 circa vijftien jaar in een machine te gebruiken. Zelfs dan is er nog een capaciteit van 80 procent ten opzichte van een nieuw exemplaar. Dat maakt deze batterij uitermate geschikt voor een tweede leven, een belangrijk pluspunt in deze tijd van ecologische bewustwording.
Comfortabele cabine
Jan-Jacob Bles steekt zijn nieuwsgierigheid niet onder stoelen of banken. ‘Het klinkt veelbelovend. Afgezien van de Powerboxen achterop blijft het een Develon DX300LC. Bij de dagelijkse controles heb je natuurlijk minder af te vinken dan bij de fossiele versie. Met het controleren van de hydrauliekolie en wat andere aandachtspuntjes ben je klaar. O ja, de koelers aan de cabinekant moet je bij zo’n grote machine natuurlijk ook geregeld controleren, maar dat is het ook wel.’
In de cabine ziet Jan-Jacob vrijwel geen verschil tussen de ‘gewone’ DX300LC en de Electric, die wel een stuk zwaarder is: ‘Je hebt een ruime instap en een zee van ruimte. Je zit op een goede, royaal verstelbare stoel, met luchtvering en verwarming. Airco is standaard. Met zo veel comfort hou je het als machinist gegarandeerd net zo lang vol als de batterijen! Bij het starten - misschien moet ik inschakelen zeggen - licht het 7” kleurenscherm op, waarna je met de scrolknop naast de contactsleutel door het menu kunt bladeren. Zo kun je allerlei instellingen wijzigen en het juiste aantal liters geven, heel intuïtief. allemaal. Voor de batterijcontrole is er een apart schermpje aangebracht. Met 2D- en 3D-GPS is de Electric klaar voor machinebesturing van merken als Trimble, Topcon, Leica en Makin’, vervolgt onze machinist. ‘Het zicht rondom is bij zo’n gigant natuurlijk altijd een dingetje, maar er is alles aan gedaan om de risico’s te beperken, met veel glas in de cabine, grote spiegels en een 360° camerasysteem. Optioneel is er een ultrasoon systeem dat waarschuwt voor obstakels. Voor de werkverlichting kun je kiezen tussen halogeen- en LED-lampen.’
Ultrasnelle respons
Van de vertrouwde Develon zescilinder naar een 200 kW (272 pk) elektromotor met een constant koppel van 1.000 Newtonmeter, hoe voelt dat aan Jan-Jacob? ‘Heb je de machine aangezet, gaat de hydraulische pomp meteen van start om het systeem op druk te brengen. Geluid? Een stevige zoemtoon, veel meer is het niet. Van trillingen geen spoor. Tot dusverre dacht ik bij zo’n grote machine absoluut niet aan elektrische aandrijving, maar nu weet ik wel beter. Wat een kracht! Ongelooflijk hoe gemakkelijk deze gigant de bak de verte in slingert en met hetzelfde gemak vol terughaalt. Je geeft het commando en hij komt in actie, zonder enige vertraging. Door de perfect controleerbare en gelijkmatige vermogensafgifte kun je heel mooi afwerken, je hebt constant actie, zonder inzakkers.’
Tijdens het testseizoen 2023 is de energietransitie een regelmatig terugkerend thema. Steevast is dan de visie dat bij zwaardere machines waterstof de strijd gaat winnen. Die voorspelling komt tijdens de laatste testdag van het seizoen op losse schroeven te staan door de kennismaking met de DX355LC Electric en DX165W Electric. Deze machines springen efficiënt met energie om en worden gevoed door revolutionaire, door Staad ontwikkelde batterijen die een ongekend lange werktijd bieden en snel uitwisselbaar zijn. Jan-Jacob weet er nog een voordeel aan toe te voegen: ‘Weet je wat ook mooi is? Je hoeft thuis ‘s avonds op de bank niet meer aan te horen dat er nog steeds een walm van gemorste diesel om je heen hangt!’ Maar of dat argument nou ook telt bij een openbare aanbesteding…
Dit artikel is gesponsord door Staad.