De Yanmar B75W mag dan met zijn massa van 7,4 tot 7,6 ton ‘slechts’ een middengewicht zijn, het is een imposante verschijning. Dat is echter niet de enige reden dat onze machinist al zo snel met goedkeurende woorden komt. ‘Je ziet meteen al dit een mooi product is. Het is geen revolutie op wielen, want het concept is heel vertrouwd. Het is echter wel steeds verbeterd, waarbij goed is geluisterd naar de wensen van de gebruikers. De giek is netjes afgewerkt, de slangen zijn goed verlegd en als ze elkaar bij de knikgiek passeren, zit er een rubberen omhulsel omheen, waardoor ze veel langer meegaan.
Als ik heel kritisch ben, kom ik bij eenzelfde punt van kritiek als vorig jaar bij de B95W. Ook bij die machine vond ik de verhouding van de giek met de lepelsteel en de plaatsing van de lepelsteelcilinder een tikkeltje eigenaardig. Je moest er echt even aan wennen om er optimaal mee te kunnen werken en dat is nu bij de B75W opnieuw het geval. Anderzijds, als je dagelijks op zo’n machine zit, komt die gewenning vanzelf’, aldus Jan Jacob. ‘Voor wie daar niet op wil wachten, hebben ze bij importeur Geert- Jan de Kok een pasklare oplossing, hoorde ik vorig jaar bij de B95W.
Behalve de standaard gelede giek is er onder meer een versie met langere lepelsteel en een zwenkgiek beschikbaar. Bij Yanmar houden ze in de fabriek al rekening met speciale wensen. De machines zijn voorbereid op allerlei extra voorzieningen, de hydrauliek en de bediening zijn erop berekend. Apparatuur om sloten schoon te maken, speciale wielen met dikke banden om niet weg te zakken in veengrond, voor allerlei specifieke werkzaamheden zijn aanpassingen mogelijk, je hoort bij Yanmar niet gauw dat iets niet kan.’
Handig trapje
Specificaties Yanmar B75W
Motor: 53,7 kW/73 pk 3.319 cm³ turbodiesel viercilinder, DPF
Hydrauliek: aparte pompen voor werkhydrauliek en rijaandrijving
Transportgewicht: 6.400 - 7.600 kg
Om de machine heenlopend en links en rechts de nodige kappen open trekkend, demonstreert Jan Jacob hoe doordacht deze Yanmar in elkaar steekt. ‘Hier, moet je zien, als ik dit klepje open, kan ik de zekeringenhouder zo naar buiten trekken. Alle zekeringen liggen nu voor het grijpen en het vervangen van het kapotte exemplaar is een fluitje van een cent.’
Links achter de cabine zit een deurtje dat niet alleen de centrale elektronica en de brandstofvulslang, maar ook een handig trapje aan het oog onttrekt. In het verleden scharnierde het deurtje mee met de trap, maar nu klapt het opzij, zodat de binnenkant niet vuil wordt of beschadigd raakt door modderschoenen. Een rubberstop voorkomt direct contact tussen het plaatwerk van de achtersteven en het trapdeurtje. Jan Jacob klimt met een paar vlotte bewegingen naar boven: ‘Handig zo’n trapje, dat zouden ze vaker mogen doen!’
Bij de brandstoftank zit een pijl, zodat je heel gemakkelijk kunt zien of de tank al bijna vol is. Een automatische afslag voorkomt overstromen. De motorkap heeft royale afmetingen en scharniert vanuit het midden van de achtersteven omhoog. De riante opening maakt de splinternieuwe Yanmar turbodiesel uitstekend bereikbaar. De viercilinder voldoet aan de Stage V-normen, heeft een inhoud van 3.319 cm³, een dieselpartikelfilter en levert 53,7 kW/73 pk. Adblue is in deze vermogensklasse niet vereist, een roetfilter is afdoende om aan de milieueisen te voldoen.
Jan Jacob constateert dat er in de machinekamer volop ruimte is. ‘De dagelijkse inspectiepunten zijn stuk voor stuk goed bereikbaar, gewoon vanaf de grond, zonder trapje. Er is volop plek om extra uitrusting te monteren, zoals een vacuümunit voor machinaal straten. Opbouwmogelijkheden zijn er sowieso voldoende, zo heeft deze machine drie extra hydraulische aansluitmogelijkheden. Dat is zeker niet vanzelfsprekend in dit segment van 8- tot 12-tons machines.’
Hoewel de B75W over een kantelcabine beschikt, zijn er geen hydraulische componenten onder gemonteerd. Een diagnose-plug maakt het mogelijk het wel en wee van de techniek via de computers te analyseren. CAN-bus gegevens zijn afleesbaar op het scherm in de cabine.
Standaard achteruitrijcamera
Jan Jacob noemt de cabine heel ruim en praktisch, ook als het om opbergmogelijkheden gaat. ‘Je klimt er gemakkelijk in en uit, al moet je wel een vrij grote bedieningsconsole, tevens elleboogsteun, omhoog klappen als je naar binnen en naar buiten gaat. Een echt minpunt vind ik dat niet, want juist dat opklappen geeft veel meer ruimte dan een starre constructie. Ook is het een stukje veiligheid: staat de boel omhoog, kun je de machine niet per ongeluk in beweging brengen. Over de luchtgeveerde stoel ook geen verkeerd woord, in een mum van tijd heb je de juiste positie ingesteld en dan kun je aan de bak!
De bedieningsknoppen zijn niet te klein, voelen solide aan en zijn overzichtelijk gerangschikt. Je kunt via het scherm veel zelf instellen. De menu’s zijn gemakkelijk te doorgronden, alles is heel logisch geordend. Het schijnt dat je binnenkort ook de bedieningshandleiding via het scherm kunt oproepen.'
Dat vind ik best een goed idee. Het is absoluut geen moeilijke machine om mee te werken, maar toch kan ik me voorstellen dat je soms iets wilt weten, bijvoorbeeld over een functie die je niet of nauwelijks gebruikt. Het display heeft een mooi royaal formaat en fungeert tevens als monitor voor de standaard ingebouwde achteruitrijcamera. Die zou ik niet graag willen missen, want hoewel het zicht helemaal niet slecht is, heb je bijna onvermijdelijk een dode hoek achter de achterkant van zo’n kraan. Als ik toch nog even mag zeuren, kom ik bij het joystickje waarmee je kiest voor vooruit- of achteruitrijden. Natuurlijk, je went er wel aan, maar ik heb liever een knop in een van de gewone joysticks.’
Lekker opschieten
De testlocatie ligt enkele kilometers van Geert-Jan de Kok. Het is een mooie gelegenheid om een indruk te krijgen van de rijkwaliteiten op de weg, in dit geval een betonbaan. Bij aankomst is Jan Jacob vol lof over zijn asfaltbelevenissen. ‘Je kunt lekker opschieten met 36 km/u, dat halen de meeste compacte mobiele graafmachines niet. Yanmar heeft daarbij geen enkel risico genomen wat betreft de veiligheid: om hogere snelheden te kunnen rijden, moet de (optionele) vierwielbesturing zijn uitgeschakeld en de bovenwagen exact in de juiste positie staan. Ook moet je de ‘dansonderdrukking’ gebruiken. Zet je dan vervolgens de schakelaar voor het rijden op de weg om, kom je goed van de plek’, grijnst Jan Jacob met pretoogjes.
‘Op de betonweg die we net hebben gereden stuitert hij wel een beetje. De banden en niet te vergeten de bandenspanning spelen daarbij ook een rol.’ Met het ‘bijna bromfietstempo’ is de voormalige zandput waar onze expert zijn oefeningen mag doen snel bereikt. Tijd om de werkmodus in te schakelen en over te gaan op vierwielbesturing, met 12 km/u als het (logische) maximum. Jan Jacob werkt zijn standaardrepertoire aan oefeningen af, waarbij opvalt dat de B75W met volledig ingedraaide voor- en achterwielen rondcirkelt als de prima donna van het Bolsjoiballet. De demonstratie lijkt in de smaak te vallen bij de weergoden, die het niet kunnen laten de zon er even bij te roepen. Zo kan de grauw begonnen dag ook voor de meegereisde fotograaf niet meer stuk.
Ideaal compromis
Wanneer Jan Jacob weer op de begane grond is teruggekeerd, geeft hij zijn professionele visie. ‘De vierwielbesturing maakt de B75W zeer wendbaar, je kunt er in elk hoekje mee komen. Het is een ideale machine voor de stratenmaker. Hij leent zich goed voor mechanisch straten en is tevens heel geschikt voor rioolwerk. Zit je in het nauw en kun je niet wegkomen, schakel je de hondengang in, een slimme toevoeging. Bij alles wat je doet heb je steeds de volle controle, mede dankzij het Smart Control besturingssysteem. De uitgebreide hydraulische mogelijkheden om hulpstukken te monteren, met aparte pompen, spreken ook sterk in het voordeel van deze Yanmar. Zet je er bijvoorbeeld een klepelmaaier op, heeft dat eigenlijk geen invloed op de snelheid van de machine.
Allround klusjeskraan
Afwerken, zwenken, rijden, met deze machine kun je het allemaal spelenderwijs doen’, aldus Jan Jacob, die nog niet klaar is met zijn pleidooi. ‘Eigenlijk kun je deze machine het best omschrijven als een allround klusjeskraan. Je hobbelt er zo mee het land in voor het uitgraven van een sloot of rijdt ‘m naar een plek waar hij een berg grond moet verzetten. Zo’n B75W zit qua formaat en gewicht tussen een minikraan en een grote mobiele kraan in. Dat maakt ‘m tot een ideaal compromis, want je kunt ermee werken op plekken waarvoor een grote machine te lomp of te zwaar is en een minikraan te weinig capaciteit heeft. Zet je er grote wielen op, heb je in feite een lichte machine waarmee je op zeer uiteenlopende locaties perfect uit de voeten kunt en die ook behoorlijk zwaar werk aan kan.’
Er valt weinig toe te voegen aan het oordeel van onze machinist, die overduidelijk enthousiast is over deze degelijke en krachtige machine. ‘Dikke machine’ is dan ook een prima slotconclusie, al is ‘Eindeloze mogelijkheden’ minstens zo toepasselijk.
Dit artikel is gesponsord door Geert-Jan de Kok