De Q-LECTRA M19e staat te stralen onder een mooi herfstzonnetje. Testmachinist Jan Jacob Bles staat ernaast en straalt ook. Hij heeft zojuist zijn eerste sleuven met de elektrische minigraver getrokken en deze weer netjes dichtgemaakt. Het ging heel erg mooi. ‘Ik ken dieselbroer KX019-4 van deze machine goed en ben daar heel lovend over. Maar deze elektrische variant doet er werkelijk niets voor onder. De elektromotor maakt dat hij direct vol vermogen levert, maar ook heel gedoseerd kan werken. Ik heb wel schik met deze Q-LECTRA.’
Kubota als donor
Specificaties Q-LECTRA M19e
Motor: 16 pk Ashwoods elektromotor
Hydrauliek: 2 pompen met variabele opbrengst, 34 liter/minuut, 220 bar werkdruk
Batterij: Lithium-ferro, 96 Volt
Bedrijfsgewicht: 1.850 kg
Hefvermogen: 540 kg
Jan Jacob gaf het al aan; de Q-LECTRA is een broer van de KX019-4. Maar hij heet geen Kubota. Hoe zit dat? Nou zo: aannemers die op zoek zijn naar een krachtige en probleemloze minigraver komen steeds vaker uit bij de KX019-4 van Kubota. Dat is niet verwonderlijk. De 11,8 kW sterke dieselgestookte machine heeft met nog geen 1.780 kg een interessant eigen gewicht, is slechts 99 cm breed en graaft liefst 2,58 meter diep. Maar steeds meer opdrachtgevers eisen dat de machines geen schadelijke stoffen meer uitstoten. De roep om een elektrische machine met de kwaliteiten van de kleine Kubota wordt steeds groter. Kubota is achter de schermen bezig met een oplossingen, maar de markt voor een wereldspeler is nog klein. Daarop pakt importeur Meerman de handschoen op en maakt op basis van de kleine Kubota zijn eigen e-minigraver.
Tekst gaat door onder de foto
Prototype
De elektrische mini die we testen, is de eerste die Meerman maakte. Feitelijk is dit het prototype. De technici van het bedrijf trokken een KX019 van het schap en sleutelden de motor, de brandstoftank en het koelsysteem eruit. In de vrijgekomen ruimte werden vervolgens een elektromotor en een hele verzameling lithium-ferro-batterijen geplaatst. Daarnaast werd er een bak elektronica aan het systeem gekoppeld, een passende naam bedacht en na het nodige testen, afstellen en bijstellen was de Q-LECTRA M19E een feit.
In het dagelijks gebruik wint hij die hogere aanschafprijs terug door de goedkope stroom en het minimale onderhoud”
Hindernissen te nemen
Papier is gewillig. De geboorte van de Q-LECTRA verliep natuurlijk niet zo soepeltjes als hiervoor geschetst. Er waren nogal wat hindernissen te nemen. Allereerst met het accupakket. Wanneer je een elektrische machine vanaf de tekentafel zou ontwerpen, plande je een mooie ruimte in voor een accupakket; vierkant of rechthoekig. Wanneer je een bestaande machine zoals de kleine Kubota ombouwt, zit je natuurlijk wel met allerlei onpraktische beperkingen zoals schuine hoeken en onderdelen die in de weg zitten. Meerman nam dat voor lief, omdat het bedrijf niets aan het chassis wilde wijzigen.
Tekst gaat door onder de foto
Volgebouwd met batterijen
Jan Jacob trekt de motorkap open, direct is duidelijk welke uitdaging de techneuten van Meerman voor hun kiezen hebben gehad. De ruimte waar in het verleden motor, koeling en brandstoftank zaten, is tot de nok toe volgebouwd met batterijen. Er zitten rechthoekige blokken batterijen in, maar ook verschillende met vreemde vormen om ze passend in de ruimte te krijgen. Bovenop het batterijenpakket bevindt zich de 16 pk sterke elektromotor die is gekoppeld aan de hydrauliekpomp die in het verlengde van de motor ligt. Rechts achterin zit het hydrauliekreservoir, ook aangepast om een optimale passing te krijgen. Het krachtige hydraulische systeem van de Kubota en daarmee het prestatieniveau bleef dus ongewijzigd. Verder zit onder de motorkap nog een hele berg dikke, oranje en zwarte kabels, een kleine ventilator die op de motor is gericht en de nodige waarschuwingsstickers voor de temperatuur.
Tekst gaat door onder de foto
Meerman koos bij de bouw van zijn elektrische minigraver voor kwaliteitscomponenten die bij uitstek geschikt zijn voor buitengebruik. De motor en de motorcontroller bijvoorbeeld hebben het labeltje IP65. Dit is de waterdichtheidsstandaard voor automotive- en offroad-gebruik.
Kubota look-a-like
Aan de buitenkant lijkt de Q-LECTRA sprekend op de Kubota. Verschillen zijn alleen dat de tankdop is afgedekt met een zwarte plaat en dat het gat van de uitlaat dicht is gemaakt. ‘In de open cabine zie je echter meer verschillen ten opzichte van de dieselaangedreven Kubota.’ Jan Jacob wijst op de blauwe stekker waar de laadkabel in moet en op het display dat boven het standaard-Kubotascherm is geplaatst. Hierop worden het energieniveau van de accu, het toerental en de temperatuur van de elektromotor en het aantal uren dat de machine heeft gedraaid getoond. Verder zit in het schutbord onder de stoel een opening met daarachter een blauwe startknop. ‘Voor het overige is de machine helemaal identiek aan de KX019-4.’
Meerman koos bij de bouw van zijn elektrische minigraver voor kwaliteitscomponenten die bij uitstek geschikt zijn voor buitengebruik”
Jan Jacob begint met ronde twee van zijn kennismaking met de Q-LECTRA. Hij start de machine door eerst vijf seconden op de knop onder de stoel te drukken, waarmee het systeem wordt ontgrendeld. ‘Vervolgens kan het contactslot worden omgedraaid en staat alles standby. Safety first. Nu draait de elektromotor en er stroomt olie door het hydraulieksysteem.’
Tekst gaat door onder de foto
Hydrauliekpomp enige geluid
Jan Jacob tilt de giek op en begint te graven. Het enige geluid dat de machine produceert, is het geluid van de hydrauliekpomp. Een redelijk ongewoon geluid, ondanks dat elke machine dit geluid maakt. ‘Alleen wordt het dan overstemd door het geluid van de dieselmotor.’
Elektrisch systeem
Terwijl Jan Jacob aan het graven en afwerken is, duiken we even in het elektrische systeem. Met een volle accu kan normaliter zes uur worden gedraaid. In praktijk zal dit urenaantal niet worden gehaald, omdat dergelijke kleine machines nooit de hele dag draaien. Komt het onverhoopt toch voor dat de accu’s tijdens het werk leeg dreigen te raken, dan kunnen ze ook in het werk worden opgeladen. Het opladen van de 96 Volt accu’s vraagt maar zo’n zes uur bij 230 Volt laadstroom. Meerman koos bewust voor 96 Volt in plaats van 48 volt; deze accu’s hebben 20 procent meer capaciteit. Het laden van de cellen gebeurt via een BMS (battery management systeem) dat ervoor zorgt dat de batterijen niet oververhit raken en alle batterijen even vol komen. Het BMS laadt de batterij tot 80 procent vol. Dan zet hij het laadproces stop.
Tekst gaat door onder de foto
Lithium-ferro: beter
Vergeleken met de dieselgestookte KX019-4 is de Q-LECTRA M19e bijna 100 kg zwaarder; hij weegt 1.850 kilo schoon aan de haak. Daarmee is hij nog altijd perfect op een aanhanger te transporteren met rijbewijs BE. De extra kilo’s komen volledig voor rekening van het accupakket dat zo ver mogelijk achterin de machine is gesitueerd. Opvallend is, dat het accupakket is gevuld met moderne lithium-ferro-batterijen en niet met goedkopere exemplaren van lithium-ion. Reden voor deze keuze is dat lithium-ferro een aanzienlijk langere levensduur heeft; de accu gaat veel meer laadbeurten mee. Daarnaast levert lithium-ferro veel meer capaciteit en brandt dit soort batterijen niet. Een geruststellende gedachte gezien de vele branden met lithium-ion-accu’s van de laatste tijd.
Tekst gaat door onder de foto
Meerman heeft de machine zo gefabriceerd, dat het energieverbruik zo laag mogelijk blijft. ‘Daarom wordt de elektromotor enkele seconden nadat de machine niet wordt gebruikt uitgeschakeld’, vertelt Jan Jacob. ‘Raak ik vervolgens de joystick of een rijpedaal aan, dan schakelt de motor gelijk weer in.’
Heerlijk draaien
Jan Jacob is heerlijk aan de slag in de ruime en comfortabele open cabine van de Q-LECTRA. ‘Het is een heerlijk machientje’, vertelt hij. ‘De elektromotor is instelbaar van 1.800 tot 2.300 toeren per minuut. Heb je meer of minder vermogen nodig, dan regel je dat heel simpel met de twee pijltjes onder het display. Wanneer je vol vermogen draait, merk je aan alles dat je veel kracht aan boord hebt. Je hebt nooit een onderbreking zoals je bij een dieselmotor vaak hebt.’
Tekst gaat door onder de foto
Gebruiksgemak in de dagelijkse graafpraktijk
Waar de e-mini hoge ogen mee gooit is – net als de donormachine – het gebruiksgemak in de dagelijkse graafpraktijk. ‘De onderwagen is voor meer stabiliteit binnen enkele seconden heel simpel met een hendel te verstellen van deurbreedte naar liefst 130 cm.’ Bijzonder praktisch is verder de plaatsing van de hefcilinder en de hydraulische leidingen. De cilinder is niet onderop, maar juist bovenop de giek gepositioneerd. De hydraulische leidingen lopen dóór de giek. De kans op beschadigingen en dus kostbare stilstand tijdens het werk is daarmee minimaal.
Tekst gaat door onder de foto
Sterke punten
De Q-LECTRA M19e moet de strijd aan met een groeiend aantal minigravers van andere merken. Wat zijn de sterke punten van deze machine? Jan Jacob zet ze op een rij: ‘Allereerst is de donormachine van deze e-mini één van de beste in zijn klasse. Die kwaliteit neemt hij gewoon mee. Daarnaast is het bestaande chassis niet gewijzigd. Het is een heel compacte machine gebleven die in veel gevallen wel 30 centimeter korter is dan vergelijkbare minigravers. Daarnaast is het gebruik van lithium-ferro-batterijen een flinke plus; ze hebben meer capaciteit, zijn vaker op te laden en branden niet. Maar tegenover al dit moois staat wel een stevige prijs. Daarin onderscheidt de Q-LECTRA zich echter niet, want een elektrische machine is vanwege het accupakket stukken duurder dan een dieselgestookte. Maar in het dagelijks gebruik wint hij die hogere aanschafprijs terug door de goedkope stroom en het minimale onderhoud.’
Tekst gaat door onder de foto
Dit artikel is gesponsord door Meerman Groep
