Bij een elektriciteitsleverancier draait het niet alleen om het opwekken van energie, maar ook - en misschien nog wel meer - om de klantvraag die erachter zit. Tjeertes legt uit: “Bij een batterij kijk je naar puur technische zaken: hoe houd je de frequentie stabiel, wat is de verhouding tussen spanning en balans, en is het systeem wel in balans? Zinvol, maar interessanter voor mij is de puzzel van verduurzaming. Die zakelijke klant de stap te laten zetten naar een duurzame bedrijfsvoering en de samenwerking met partners als GreenBattery, die daarin een rol spelen: dat is boeiend.”
Aan die duurzame bedrijfsvoering ontkomt geen opdrachtnemer meer, want verduurzamingseisen zijn zo langzamerhand onderdeel van elke aanbesteding. Eén van Tjeertes’ rollen is het meedenken met de opdrachtnemer in het voldoen aan deze vraag. “Dan gaan wij de omgeving van de bouwplaats inventariseren op laadcapaciteit: laadpalen, private stroomaansluitingen. Als het een groot project betreft, bijvoorbeeld een wegafsluiting, dan wordt er ook weleens een installatie buiten bedrijf gesteld. Daar springen wij dan weer op in door te kijken of we daar ook energie vandaan kunnen halen. Bij ‘hardcore’ zero-emissie eisen gaan we voor elektrisch, wellicht met een tussenstap van een deeltje HVO-dieselinzet. Hierbij kijken we natuurlijk ook naar de kosten: zo vormen we een plaatje van de mogelijkheden.”
GreenBattery
Volgens Tjeertes zijn deze talrijker dan ze vaak worden voorgesteld. “Er doen ongelooflijk veel spookverhalen de ronde. Er is te weinig capaciteit, het duurt te lang, het is te duur. Allemaal zaken die te ondervangen zijn. Iedere gebruiker van elektrisch materieel die ik spreek, is enthousiast. Het gaat erom dat je goed geïnformeerd bent.”
Een recent voorbeeld komt van een in 2022 geopend distributiecentrum van Intratuin in Aalsmeer. De inrichting was ‘all electric’, maar vanwege netcongestie kon de netbeheerder daar niet aan voldoen. “Ze trokken bij ons aan de bel: wij hebben via onze partner GreenBattery een groene batterij geleverd die binnen twee weken operationeel was en die het volledige pand kon voorzien van de nodige elektriciteit.”
Alles wel een keer gedaan
De levering van voldoende kilowattuur is niet het probleem, zegt Tjeertes, het draait allemaal om vermogen: de pieken in de vraag. Data belooft deze in de toekomst voorspelbaar te maken, maar volgens Tjeertes kom je momenteel nog een heel eind met ervaring: iets waar ze bij Vattenfall ruim voldoende van hebben. “Dan is alles wel een keer gedaan. Elk project is anders, maar op een gegeven moment ken je het profiel van een bepaalde torenkraan wel, waardoor zijn verbruik voorspelbaar wordt. Daar bouw je een veiligheidsmarge in en je bent klaar om te gaan. Data gaat deze processen in de toekomst stroomlijnen: nu bouwen we een veiligheidsmarge van, zeg, 20 procent in, die kan dan terug naar 10. Maar vooralsnog maken we zulke sommen in Excel en voor kleinere projecten is dat echt achterkant-van-een-bierviltje systematiek, bij wijze van spreken. En dat is prima.”
Mkb’er
Dit maakt dat de transitie naar elektrische machines wat Tjeertes betreft ook toegankelijk is voor de mkb’er. “Heel veel van die machines hebben standaardstekkers. De gemiddelde mkb’er heeft voor het opladen van bijvoorbeeld een grote GreenBattery al een geschikte kleine 250 kW stroomaansluiting in zijn loods. Hij haalt zijn productie er gedurende de werkdag uit, ’s nachts laadt de machine op en de volgende dag staat hij klaar.” Ook op de bouwplaats is opladen weinig ingewikkeld: “Tijdens de schaft nog even bijladen en off you go.”
Hoewel er volgens Tjeertes dus minder beren op de weg zijn dan vaak gesuggereerd wordt, stapt men in de praktijk toch nog maar mondjesmaat over op elektrische machines. “Die terughoudendheid komt omdat de hele techniek nog in ontwikkeling is. Je komt nog weg met een Stage V-dieselmotor, dus waarom moeilijk doen, is de gedachtegang van de gemiddelde bouwmachinebezitter.” Toch is het volgens Tjeertes ook raadzaam om over te stappen op elektrisch als je kijkt naar de hele Total Cost of Ownership. “Dan maakt het echt niet uit of je bijvoorbeeld een Heijmans of BAM of een mkb’er bent: elektrisch is de toekomst en dat is de investering nu al waard. Als je de juiste subsidiestromen weet aan te boren, kun je zelfs goedkoper uit zijn. Laat je informeren: ook wat dat betreft is de BouwMachines Kennisdag heel mooi.”
‘Elektrisch is echt de toekomst’
En waterstof? “Hier raak je er eentje aan waar ik heel hard mijn twijfels over heb. Het zijn dure, complexe machines die daarachter zitten: het is een heel inefficiënte manier van energie krijgen. Het is misschien geschikt voor industrie waarbij je hoge temperaturen en verbranding nodig blijft hebben, maar niet voor in de bouw. Elektrisch is echt de toekomst.”
Rest Tjeertes nog te zeggen dat hij op 7 december ook aanwezig is op de BouwMachines Kennisdag en zich daar vooral wil richten op de partners die het lef hebben om te pionieren in de energietransitie. “Deze dag draait niet om de business van Vattenfall: ik wil bedrijven die de sprong wagen op het gebied van energietransitie een podium geven. Denk aan ondernemers als Eco-digger, Skoon, Tromar en GreenBattery: zij lopen voorop in de zoektocht naar en ontdekking van nieuwe energietechnieken. Kom bij onze stand kijken hoe zij dat doen. Daarover gaat de BouwMachines Kennisdag wat mij betreft.”
Lees ook: