Wegverbreding is niet het enige onderdeel van het project , want langs dit deel van de A1 moeten ook viaducten worden vervangen, verzorgingsplaatsen worden gereconstrueerd en aanpassingen worden verricht aan het onderliggende wegennet. Tegelijkertijd wordt het knooppunt Beekbergen aangepakt. En dat alles met een minimale uitstoot van CO2, fijnstof en stikstof.
Logistieke operatie
Het is een enorme logistieke operatie om aan de uitgangspunten van het project te kunnen voldoen. Al spreekt projectdirecteur Otto van Lookeren Campagne namens Heijmans liever van ‘een nieuwe dimensie’ die noodzakelijkerwijs aan het werk wordt toegevoegd.
Niet alleen moet nabij de A1 een complete laadinfrastructuur voor zwaar materieel worden opgetuigd, ook dient Heijmans voor opdrachtgever Rijkswaterstaat inzichtelijk te maken dat daadwerkelijk met emissievrije machines en vrachtauto’s wordt gewerkt. Als volledig emissieloos werken echt nog niet kan, zoals bij het frezen, worden machines ingezet op HVO100.
Heijmans wil vooroplopen
‘Om dit werk te kunnen uitvoeren, moeten wij als Heijmans flink investeren in accu-elektrisch materieel’, legt Van Lookeren Campagne uit. ‘Maar dat past ook helemaal in onze bedrijfsfilosofie. Heijmans wil hierin vooroplopen. We willen kennis en ervaring opdoen met emissieloos werken. We willen hiervan leren.’
De investeringen in emissievrije machines lopen in de miljoenen. Zo heeft Heijmans diverse accu-elektrische rupsgraafmachines, shovels, verreikers en walsen in bestelling staan, plus een 80-tons accu-aangedreven elektrische draadkraan en een eveneens batterij-elektrische asfaltspreidmachine. Het is slechts een greep uit het omvangrijke investeringsprogramma van de aannemer in emissievrij materieel.
Kleinere machines kan je nog weleens huren, maar in het grote, zware materieel zul je zelf moeten investeren. ”
Elektrisch transport
‘We gaan het werk vrijwel helemaal zelf doen, met eigen mensen’, zegt Van Lookeren Campagne. ‘Dit betekent dat zij ook naar het werk komen in elektrische auto’s. Waar mogelijk hebben we de vervanging van ons wagenpark versneld. Voor het transport huren we Jan Bakker en Millenaar & Van Schaik in. Zij zetten voor dit werk twintig elektrische vrachtwagens in.’
Dat Heijmans zelf zoveel investeert in elektrisch materieel, heeft volgens de projectdirecteur een duidelijke reden. Als de aannemer toonaangevend wil zijn op het gebied van duurzaamheid, ontkomt het bedrijf niet aan de aanschaf van emissievrije machines. ‘Kleinere machines kan je nog weleens huren, maar in het grote, zware materieel zul je zelf moeten investeren. Voor kleinere bedrijven is dat nu eenmaal lastig.’
Materieel opladen bij afvalverwerker
Van Lookeren Campagne omschrijft het project A1 Apeldoorn-Zuid Twello als ‘een typisch Heijmans-werk’. Het is een klus, zo legt hij uit, waarvoor de aannemer alle kennis in huis heeft. Het nu emissievrij uit te voeren project sluit aan op een in 2021 opgeleverde wegverbreding van de A1 tussen Twello en het verder oostelijk gelegen knooppunt Azelo, een wegvak van ruim veertig kilometer. Ook dit werk werd door Heijmans gedaan. Maar dat was op de traditionele manier, met de inzet van machines op diesel. ‘Die omgeving is aanzienlijk minder dicht bebouwd dan het gebied tussen Apeldoorn en Twello. Als ook dat werk emissievrij had gemoeten, hadden we een nog veel grotere uitdaging gehad.’
Om een indruk te geven: bij het deelproject Apeldoorn-Twello heeft Heijmans alleen al voor de vrachtwagens 6000 kW aan laadcapaciteit nodig. ‘Dan heb ik het nog niet eens over het andere materieel. We hebben geluk dat afvalverwerker Attero letterlijk langs de route ligt. Hier gaan we laden, daar hebben we afspraken over kunnen maken. Verder liggen hier industrieterreinen waarvan je kunt aftakken. Je hoeft niet over lange afstanden nieuwe bekabeling aan te leggen. Dat is echt een groot voordeel, want nieuwe kabels trekken is kostbaar, en vergt vaak ellenlange procedures.’
Op een andere manier kijken naar veiligheid
Op het project zelf moeten allerlei maatregelen worden getroffen om de voortgang van het werk te kunnen garanderen. ‘Zo moet je opstelplaatsen maken voor het wisselen van de accupacks. De laadplaatsen moet je aarden. We moeten stroomhuisjes neerzetten, oplaadstations bouwen, en op een heel andere manier naar de veiligheid kijken. Zo draaien accu-elektrische machines met weinig of geen geluid, dat is iets waarmee je rekening moet houden. Je moet weten hoe je bij brand een elektrische machine moet blussen, en hoe je iemand uit een machine moet halen die onder stroom staat. Vooraf betekent dat een hele papierwinkel. Maar dat zijn we op zichzelf ook wel weer gewend.’
De projectwaarde van het stuk A1 tussen Apeldoorn-Zuid en Twello bedraagt 150 miljoen euro. Het werk gaat naar schatting tweeënhalf jaar duren. Op de BouwMachines Kennisdag vertelde Van Lookeren Campagne over de achtergronden van het werk.
Lees ook de volgende artikelen over de BouwMachines Kennisdag:
