De Nederlandse importeur van Komatsu, BIA Benelux, levert in de gehele Benelux kwalitatief hoogwaardige grondverzet-, sloop-, overslag-, recyclingmachines en generatorsets. Het maakt deel uit van de BIA Group, dat met meer dan 1.300 medewerkers actief is in 27 landen. Het hoofdkantoor voor Nederland is gevestigd in Zutphen. Samen met een netwerk van dealers biedt men nieuwe en gebruikte machines aan. Ook verhuurt men de Komatsu machines via verhuurdivisie Matrent. Verder biedt BIA totaalservice, dus ook financiering, onderdelenvoorziening, onderhoud en een 24/7-storingsdienst.
Intelligent machine control zorgt voor hogere nauwkeurigheid, minder werkuren en lagere kosten op het werk.
Komatsu PC210LCi-11 in de hoofdrol
We zijn te gast bij het SOMA College in Harderwijk. Daar staat de hoofdrolspeler van deze test al klaar. Het is een hydraulische graafmachine op rupsen met een eigen gewicht van ruim 22 ton, de Komatsu PC210LCi-11. Dit is dus een machine van de laatste generatie, dat zie je aan de aanduiding -11, maar dat is op zich nog niet zo bijzonder. Maar de aanduiding ‘LCi’ wel. Dit geeft namelijk aan dat deze graafmachine is uitgerust met het door Komatsu ontwikkelde ‘Intelligent Machine Control’ (iMC). Hierbij integreert Komatsu gps-techniek van Topcon in de machineaansturing en die koppeling biedt diverse voordelen. Uniek is de samenwerking tussen gps en de interne sensoren die het geheel controlerend maakt in plaats van ‘guided’. De hardware bestaat uit hydraulische cilinders met interne sensoren op giek, lepelsteel en (kantel)bak, twee GNSS-antennes, ingebouwde IMU-sensor en een touchscreen monitor. Het systeem wordt in de fabriek volledig ingebouwd.
Pionier met Intelligent Machine Control
Jos Kelderman, Marketing & Business Development Manager licht toe: ‘Deze techniek bestaat al sinds 2015 en is inmiddels leverbaar op één graafmachine en 11 bulldozers. Inmiddels heeft Komatsu zelfs al de tweede generatie van Intelligent Machine Control geïntroduceerd, waarin het allemaal nog een stapje verder gaat. De ontwikkeling staat dus niet stil. Komatsu was een pionier met deze technologie en wil die leidende positie ook zeker behouden. Overigens komt volgend jaar ook de 36-tons PC360LCi rupsgraafmachine in Europa beschikbaar. En dat we met de introductie van iMC in een duidelijke behoefte hebben voorzien, bewijst het aantal van ruim 4.000 intelligente Komatsu-machines, dat inmiddels wereldwijd actief is.’
Komatsu in rode bedrijfskleur
Alvorens te bekijken hoe machinist Jan Jacob Bles de slimme techniek ervaart in de praktijk, maken we eerst onze ‘walkaround’. De testmachine heeft niet de kenmerkende gele Komatsu-kleur die je al vanaf grote afstand herkent. Het is een rode machine, uitgevoerd in de bedrijfskleuren van klant Bezooijen-Schreuders Grondwerken uit Oudemolen. We beginnen aan de voorzijde van de machine waarvan de lepelsteel is gestrekt. De aandacht gaat met name uit naar het uitgebreide leidingwerk. Jan Jacob: ‘Dat leidingwerk is echt mooi en strak uitgevoerd door Komatsu, heel netjes.’
We zien de gps-kabel lopen richting de Eurosteel snelwissel en Komatsu kantelbak. De kabels en stekkers zijn goed weggewerkt achter een metalen beschermingskap om beschadiging te voorkomen. John van Schagen, Senior Technical Engineer licht toe : ‘Deze PC210LCi-11 is uitgerust met de tweede generatie van iMC. Dat betekent dat de machine nu leverbaar is met deze nieuwe, met Lehnhoff ontwikkelde autotiltbak. Deze is voorzien van cilinders met sensoren die in semi-automatische modus de kantelbeweging in realtime doorgeeft. Die beweging is ook direct zichtbaar voor de machinist op het display in de cabine.’ Verder zien we op giek, lepelsteel en bak de diverse cilinders uitgerust met de eerdergenoemde sensoren als onderdeel van iMC.
Lange rupsen van 4450 mm
Dan de onderwagen met ingebouwde opbergkist. De machine is een Long Carriage (LC) dus is voorzien van lange rupsen met een lengte van 4450 mm. Het rijwerk is voorzien van 900 mm brede rupsplaten en heeft 9 onderrollen en 2 bovenrollen per zijde. Gaan we verder naar de linkerzijde. Net achter de cabinedeur zien we een klein luikje met daarachter het cabinefilter.
Vervolgens openen we de twee servicekappen die zorgen voor een toegankelijkheid van enerzijds het dubbel uitgevoerd luchtfilter met automatische stofverwijderaar (inclusief stofindicator op de monitor), reservoir voor de koelvloeistof en de massaschakelaar en aan rechterzijde de dubbele rij wegklapbare koelers die zijn voorzien van fijnmazig rooster. Jan Jacob: ‘De kappen voelen solide aan,zwenken wijd open en alle componenten zijn goed toegankelijk.’
Verder naar boven zien we de camera die behoort tot de standaarduitvoering. Lopen we verder naar de achterzijde, dan zien we daar ook een camera en de voor klant Bezooijen-Schreuders specifiek geplaatste werklampen.
Servicevriendelijkheid goed doordacht
Dan gaan we verder naar de rechterzijde waar we de grote servicekap openen. Daar zien we van links naar rechts het brandstoffijnfilter en de hydrauliekpompen die een maximaal debiet hebben van 475 l/min. Verder het brandstoffilter met waterscheider en het motoroliefilter. Jan Jacob: ‘Er is goed nagedacht over de servicevriendelijkheid van deze machine. Als je ook hier kijkt boven de hydrauliekpompen zie je meetpunten om analyseapparatuur op aan te sluiten. Zo zijn onderhoud en inspecties snel en gemakkelijk uit te voeren.’
Verder naar rechts zien we nog een klein luikje waarachter zich de AdBluepomp en -filter bevinden. Als we naar boven kijken zien we de twee side-view camera’s die onderdeel zijn van het KomVision camerasysteem. Hiermee heeft de machinist doorlopend zicht op het werkveld rondom de machine.
Opstap is veilig gemaakt op alle fronten
Dan zijn we weer aangekomen aan de voorzijde van de PC210. Daar zien we de trap naar het bordes, bestaande uit drie traptredes. Via een luik in de onderste trede hebben we toegang tot de bediening en slang van de brandstofvulpomp evenals de pomp van de centrale smering en het reservoir voor de ruitensproeiervloeistof. Onder de tweede traptrede bevindt zich ook een serviceruimte. Daar zien we de AdBluetank. Jan Jacob loopt verder de trap op en vertelt: ‘Heel de opstap is veilig gemaakt op alle fronten. De traptredes en het bordes zijn bekleed met anti-slipplaten en er is een uitstekende valbeveiliging aangebracht.’
Op het bordes zien we de grote motorkap en openen deze. Daar zien we de 6 cilinder Komatsu-motor met een vermogen van 123 kW (167 pk), die voldoet aan de Stage IV normen. Koen Wagenaar, Field Service Mechanic licht toe: ‘De motor voldoet ruimschoots aan de geldende emissie-eisen door toepassing van een turbo met variabele geometrie (KVGT), uitlaatgasrecirculatieklep (EGR), Komatsu deeltjesfilter en een nabehandelingssysteem met NOx-katalysator en AdBlue.’ Op de valbeveiliging zien we aan weerszijden van de graafmachine de GNSS-antennes.
Dit is een goed systeem dat ervoor zorgt dat je als machinist altijd goed werk aflevert.
Cabine comfortabel en ruim
Machinist Jan Jacob is inmiddels terug bij de cabine, opent de deur en neemt plaats in de verwarmde, luchtgeveerde stoel met hoge rugleuning, lendensteun en in hoogte verstelbare armleuningen. Zijn reactie: ‘Komatsu noemt dit een SpaceCab, nou dat begrijp ik wel. Het is een comfortabele, ruime cabine die meteen goed aanvoelt. Er komt veel licht binnen via de grote dakruit, die is voorzien van een zonnescherm. Hier kan je uren ongestoord in draaien zonder vermoeid te raken.’
iPad-achtige 12,1-inch touchscreen-monitor
Wat direct in het oog springt is de iPad-achtige 12,1 inch grote touchscreen-monitor van het iMC, gemonteerd op de rechter A-stijl. Hieronder zien we een kleinere monitor voorzien van schakelaars en multifunctionele toetsen, waarop allerlei machinefuncties kunnen worden afgelezen en ingesteld. Ook zijn hierop de beelden van de diverse camera’s te zien.
Weinig knoppen op console
De rechterjoystick is voorzien van schuifjes voor proportionele bediening van de uitrustingsstukken. Aangezien vrijwel alle machinefuncties via de monitor kunnen worden bediend, zitten er op de console weinig knoppen en dat is erg rustig en overzichtelijk. We zien het contactslot, de draaiknop voor traploze bediening van het toerental en diverse schakelaars voor bediening van verlichting, zwaailamp, zwenkrem, ruitenwisser en een rode knop voor aansturing van de snelwissel. Verder is de cabine voorzien van veel opbergruimte, en zien we rechts achter de stoel een geïsoleerde opbergruimte voor warme of koude dranken.
‘Op de centimeter nauwkeurig’
En dan is het tijd voor het praktijkgedeelte. De machinist start de motor en rijdt een stuk naar de exacte testlocatie. Daar aangekomen richt hij zijn aandacht op de grote monitor waarop de machine, de bakpositie en het uit te voeren ontwerp grafisch nauwkeurig zijn weergegeven. Deze data zijn op afstand ingeladen in het iMC systeem. Vermeldenswaardig is dat een aantal leerlingen van het SOMA dit ontwerp hebben gemaakt.
Jan Jacob graaft eerst handmatig met de aangehangen kantelbak en wil dan de semi-automatische modus activeren. John van Schagen licht nog even toe wat er gaat gebeuren: ‘Het diepste punt wordt automatisch en continu als referentie genomen en wel op de centimeter nauwkeurig. Door deze realtime plaatsbepaling op de monitor kunnen alle handelingen sneller uitgevoerd worden doordat het systeem je helpt.’
Niet ver zoeken in computermenu
Jan Jacob vertelt precies hoe zijn ervaringen zijn: ‘Je ziet de tekening en gaat graven naar de juiste diepte. Je kunt het eerste gedeelte netjes met de hand doen want je ziet wel hoeveel centimeter je van de 0-maat af bent. Ook kan je heel gemakkelijk de 0-lijn van je gps 20 centimeter omhoog brengen zodat je later het fijne afwerken doet. Dat doe je via de joysticks. Op beide zit een knop van +5 en -5, zo kan je heel makkelijk je offsetgiek verzetten. Daar is wel goed over nagedacht. Dit zijn overigens geen vaste waarden, maar deze kun je ook eenvoudig zelf instellen, naar bijvoorbeeld +1 en -1. Het werkt heel praktisch omdat je niet ver hoeft te zoeken in het menu van de computer, het gaat dus heel intuïtief.’
‘Wat geweldig is bedacht door Komatsu is dat je zelf niet constant geconcentreerd op de lijn hoeft te blijven, dat is altijd best inspannend. Je drukt de knop in op de rechterjoystick en hoort een toon dat de semiautomaat is geactiveerd. Maar voordat je daar aan toe bent moet je de machine wel resetten, dat zie je ook op het beeldscherm. Je trekt je giek zover mogelijk in en vervolgens maximaal uit, dit doe je vervolgens ook met de lepelsteel en de graafbak of kantelbak. Zo weet de computer waar de cilindereindpunten zijn. Dit moet je elke keer doen als de machine uit is geweest.’
100 procent graafkwaliteit en snelheid
‘Als je dat hebt gedaan ga je verder met graven. Je gaat naar het punt met de bak en je merkt dat de giek niet verder naar beneden wil, nu ben je met de bak dus precies op het gegeven punt waar je uit moet graven. Nu hou je druk op de giek naar beneden zodat hij druk heeft op de cilinders en haal je voorzichtig de lepelsteel naar je toe. Je merkt dat de machine precies langs de maat graaft die op de tekening staat. Zo krijg je 100 procent graafkwaliteit én snelheid, want je hoeft later ook niet terug om bijvoorbeeld nog een oneffenheid weg te halen of zo. Ook de kantelbak werkt mee in dit systeem, daar moet je ook wat druk houden op het systeem omdat hij zo kan sturen. Bij het graven werkt het zo, hoe langzamer je de lepelsteel naar je toehaalt, hoe preciezer de machine graaft. Ook de kruinlijn en de snijlijn onder het talud heb je direct raak en op de goede plek, fantastisch.’
Systeem bespaart geld
Conclusie is dat het werken met Intelligent Machine Control even wennen is, maar daarna heel fijn werkt. Jan Jacob: ‘Dit is een goed doordacht systeem dat ervoor zorgt dat je als machinist altijd goed werk aflevert. Je verricht meer werk van een hogere kwaliteit in dezelfde tijd, dus dit systeem bespaart je gewoon geld.’
Dit artikel is gesponsord door BIA BV
Het bovenstaande artikel is afkomstig uit het BouwMachines Testboek 2018-2019. Abonnees ontvangen dit boek gratis bij de editie van november 2018, die vrijdag 16 november in de bus valt.
